Kiến thức BÌNH LUẬN Tre là vật liệu xây dựng thay thế gỗ và thép?

 

Vật liệu tre là loài thực vật thân cỏ phát triển nhanh nhất thế giới. Chúng được biết đến như loại thép trong tự nhiên. Vậy liệu có hợp lý không khi sử dụng vật liệu tre thay thế cho gỗ và thép trong ngành xây dựng tương lai? 

Vì sao tre được dùng trong xây dựng?

Tre là vật liệu tự nhiên, thân thiện với môi trường. Vì là vật liệu nhẹ nên sử dụng chúng sẽ giảm thiểu chi phí thu hoạch, chế tác và vận chuyển. Vật liệu tre bảo vệ môi trường không chỉ vì chúng xuất hiện ở tự nhiên, dễ phân hủy mà còn vì có khả năng hấp thụ carbon, giảm khí thải thải ra môi trường. Thời gian trồng trọt và thu hoạch tre chỉ diễn ra trong vòng từ 3 – 5 năm, đặc biệt tre có thể tự tái tạo mà không cần trồng mới. Vì vậy ta không phải lo lắng về vấn đề sinh thái khi sử dụng tre làm vật liệu.

Điều khiến tre được chọn làm vật liệu là vì chúng có những tính năng không thua kém gì vật liệu khác. Tre có độ bền cao, cứng nhưng dễ uốn, phù hợp cho việc xây dựng hơn nhiều loại gỗ khác. Những công trình bằng tre ở Nhật Bản có tuổi thọ hơn 2 thập kỷ, chứng tỏ độ bền lâu dài của vật liệu kiến trúc xanh này.

Một minh chứng khác cho độ chắc chắn của kiến trúc bằng tre là trong trận động đất 7,6 độ richter ở Costa Rica năm 1991, các ngôi nhà tre vẫn trụ vững trong khi những ngôi nhà bằng gỗ và bê tông trong cùng khu vực bị thiệt hại. Tre cũng có khả năng chống nóng cho công trình vì đặc tính không tỏa nhiệt như bê tông. Vật liệu tre thoáng mát, tôn vinh giá trị ngôi nhà và ổn định lâu năm trong điều kiện khí hậu khắc nghiệt, rất phù hợp với khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa của Việt Nam.  

Vật liệu tre gắn liền với hình ảnh quê hương Việt Nam

Những công trình làm từ tre đều toát lên vẻ thanh tao, gần gũi với người con đất Việt. Là quốc gia sở hữu 1,4 triệu ha diện tích rừng tre, sử dụng vật liệu truyền thống cho các kiến trúc cũng là hình thức để ta quảng bá hình ảnh nước nhà.

Tuy có nhiều ưu điểm, nhưng song song đó tre vẫn tồn tại một vài điểm yếu cần được xử lý. Nhược điểm của tre là độ bền kém ở trạng thái tự nhiên. Vật liệu này thu hút côn trùng và nấm gây thối rữa. Nếu không được xử lý, tre sẽ không tồn tại quá vài năm. Và vì là vật liệu trong tự nhiên khó sản xuất được ngay tức thì, xây dựng công trình bằng tre rất tốn kém.

Vật liệu tre có thay thế được gỗ và thép hay không?

Trước khi thép ra đời, tre được sử dụng như một vật liệu đảm bảo tính kiên cố, vững chãi. Trên thực tế, dù bị thay thế bởi thép, độ bền kéo của tre vẫn vượt trội hơn. Thép có độ bền kéo là 4.100 kg/cm vuông hay 158,6 triệu pascal, còn tre có độ bền kéo lên đến 5.000 kg/cm vuông hay 172,4 triệu pascal.

Bên cạnh đó, trong tình hình các loại gỗ chất lượng cao đang dần trở nên đắt đỏ, việc tìm loại vật liệu để thay thế là cần thiết để khả thi trong xây dựng những ngôi nhà bình dân. Tre có tính chất cơ học cao gấp 2 - 3 lần so với gỗ thông thường, rất phù hợp trở thành ứng cử viên thay thế sáng giá. Vì vậy ta có thể kết luận, vật liệu tre thay thế được gỗ và sắt thép hoàn hảo. 

Ứng dụng vật liệu tre trong xây dựng hằng ngày 

Vật liệu tre làm sàn nhà

Trong các ứng dụng của tre, làm ván sàn nhà là phổ biến nhất. Vật liệu tre ép làm ván sàn nhà sẽ đem lại hiệu quả không khác gì sàn gỗ thường gặp. Chúng có thể dễ dàng kết hợp với phong cách nội thất khác từ truyền thống đến hiện đại.

Vật liệu tre làm trần, trang trí nội thất

Tre dễ uốn nên có thể làm thành nhiều hình dáng khác nhau. Bàn, ghế, kệ sách,... hầu hết nội thất đều có thể làm từ tre. 

Vật liệu tre ở ngoài trời

Tre cũng rất phù hợp sử dụng trong kiến trúc ngoại thất. Tre ép có đặc điểm tương tự gỗ tự nhiên, đi kèm là khả năng kháng nước, phù hợp làm sàn ngoài trời. 

Ngoài ra, tre còn có thể sử dụng làm hàng rào, cổng, lam chống nắng, tấm ốp ngoài trời. Khung nhà tre được làm chắc chắn, kháng nước, được xử lý qua công nghiệp nên có khả năng chống côn trùng, mối mọt. Trong một số công trình, không hiếm gì khi ta bắt gặp những ngôi nhà làm bằng tre, đặc biệt là nhà cấp 4 bằng tre. 

Vật liệu tre được dùng trong các công trình nổi tiếng

Là vật liệu truyền thống sử dụng được trong vùng khí hậu, tre được các công trình lớn sử dụng như một cách tôn vinh nền văn hóa dân tộc. 
Điển hình có thể kể đến những công trình như: “Bamboo Stalactite (Thạch nhũ tre)” của KTS Võ Trọng Nghĩa, “Nhà Cộng đồng Cẩm Thanh” và “Nhà hàng Bamboo Wings” làm nên thương hiệu của Văn phòng Kiến trúc 1+1>2 vinh danh KTS Hoàng Thúc Hào.

Bamboo Stalactite (Thạch nhũ tre) - KTS Võ Trọng Nghĩa - được làm từ vật liệu tre

Vật liệu tre trong Nhà Cộng đồng Cẩm Thanh

Nhà hàng Bamboo Wings làm từ vật liệu tre có kiến trúc độc đáo nhất châu Á